Het belang van experimenteren
Een middelbare scholier uit India bedacht een totaal nieuwe oplossing om drinkwater uit zeewater te halen. “Chaitanya heeft er vanuit een totaal andere hoek over nagedacht” lees ik hierover. Mooi hoe een wetenschappelijk experiment op een middelbare school mogelijk tot iets groots kan leiden.
Iets groots, dat willen ook organisaties. In tijden waarin veranderingen hoogtij vieren, technologische ontwikkelingen ons om de oren vliegen en klanttevredenheid meer dan ooit verschil maakt, is innovatie hoofdzaak aan het worden. Hoe zorg je als leider nu voor de juiste omstandigheden hiervoor?
Creëer de juiste omgeving om te experimenteren
Harvard Business Review beschrijft in 2014 een Chinese productielocatie waar gordijnen werden opgehangen rondom een productielijn. Wat bleek? De teamleden die nu meer vrij kunnen werken en zich minder bekeken en beoordeeld voelden door het management, gaan beter samenwerken. Nu ze zich niet meer zo druk maken over het maken van fouten, wordt meer informatie gedeeld met collega’s. Er wordt geleerd van elkaars inzichten en experimenten.
Een ander voorbeeld komt uit het boek ‘The Lean Start-up’ van Eric Ries. “Vraag de nieuwe medewerker om op de eerste dag een verandering aan te brengen in het productieproces.” Eric Ries vertelt hoe de nieuwe medewerker dan ‘natuurlijk’ angstig is dat hij een grote fout maakt. Zijn antwoord: “Als ons (productie-)proces zo fragiel is dat jij het op je eerste werkdag al kunt verstoren, moeten WIJ ons schamen dat het zo gemakkelijk is.” Lukt het iemand toch? Dan krijgt hij of zij de leiding over het project om het probleem op te lossen én om er voor te zorgen dat de fout nooit meer door iemand anders herhaald kon worden.
En kijk ook eens bij Eddie Obeng en zijn TED-talk, “smart failure for a fast-changing world”.
Voorbeelden uit de praktijk
Bij een van onze opdrachtgevers kregen medewerkers aan de productielijn een idee voor een verbetering. Met knikkende knieën hebben de twee productiemedewerkers het idee voorgelegd aan hun manager. Ze waren goed voorbereid. Gelukkig reageerde de manager goed: het idee wordt nu onderzocht op haalbaarheid. Het zou zo maar eens een flinke besparing kunnen opleveren en veel duurzamer kunnen zijn dan de huidige productiemethode. Even los van het slagen van het idee: op deze wijze stimuleer je medewerkers om ideeën te delen en om te experimenteren!
Bij een andere opdrachtgever werd een Innovation Day georganiseerd. Iedereen uit de organisatie kon zijn of haar idee aandragen en er worden nu een aantal ideeën uitgevoerd. De energie die los komt, is door de hele organisatie heen merkbaar. Belangrijk: een van de bestuursleden was aanwezig en laat duidelijk merken achter het idee van experimenteren te staan.
De rol van agile leiders
Als leider in een agile organisatie zet je de bril op van “iedereen is continu aan het experimenteren’’. Ga dan met die bril op ‘naar de gemba’: ga observeren en luisteren. Kijk naar je medewerkers: waar werken ze om regels en procedures heen, om het voor de klant beter te maken? Vraag je mensen hoe zij het zouden aanpakken als ze het mochten veranderen. Regel mandaat, regel experimenteerruimte, beloon het uitproberen én de informatie die ze met je delen.
Leiderschap betekent ook het goede voorbeeld geven. Dus ook: zelf laten zien dat je experimenteert, faalt, leert, deelt.
Introduceer “faal borden”, laat zien dat experimenten en leren van fouten ‘geliked’ worden! Meerdere organisaties gingen je voor, zoals Spotify met hun ‘Fail Wall’.
Voor experimenteren, falen en snel leren is overigens sociale veiligheid nodig, dat zie je ook in het voorbeeld van de gordijnen rondom de productielijn. Het kan helpen om concreet met een team af te spreken wat ‘beoordeeld werk’ is en waar geëxperimenteerd kan worden. Dit weer in het belang van heldere kaders.
Samengevat
In een wendbare organisatie zijn experimenteren, falen en leren ervan cruciaal. De rol van leidinggevenden is om de omstandigheden zo te maken dat medewerkers durven te experimenteren en dat deze experimenten beloond worden. Voorbeeldgedrag van jou als leider is daarbij een voorwaarde.
