Stap 1. Maak je voornemens zichtbaar
‘Visueel werken’ is één van de bouwstenen van het agile werken. Of je dat nu doet met sticky notes op het Scrumbord of je strategische pijlers in de Obeya, het zichtbaar maken van je werk en ambities is essentieel. Dat kan ook van pas komen bij je goede voornemens. Je kunt je omgeving zo inrichten, dat de aanwijzingen voor je gewenste gewoontes duidelijk en zichtbaar zijn. Ben je bijvoorbeeld van plan om dit jaar gezonder te gaan eten? Zet die fruitschaal dan naast je (thuis)werkplek. Andersom werkt die ook; maak de triggers van het gedrag dat je wilt afleren onzichtbaar. Wil je niet meer eindeloos doorklikken in je Instagram-stories? ‘Verstop’ de app dan ergens in een mapje op je telefoon zodat je die minder snel voorbij ziet komen en de verleiding om te gaan kijken minder groot is. Nog simpeler, hang je goede voornemens als leerdoelen aan je muur. Zet ze op ‘busy’ zodra je aan de slag gaat en verplaats ze pas naar ‘done’ als je je voornemen ook daadwerkelijk hebt gerealiseerd!
Stap 2. Maak je voornemens aantrekkelijk
Veel van de goede voornemens zijn ambitieus: stoppen met roken, stoppen met drinken, die ene marathon lopen… Onder deze torenhoge ambities sneuvelen de voornemens vaak al vroeg in het jaar. Zeker als je al jaren gewend bent aan bepaald gedrag, is het lastig om daar cold turkey mee te stoppen en aan iets nieuws te beginnen. Maak je voornemens aantrekkelijk en realistisch, maak ze kleiner, behapbaarder. En werk ze dan kortcyclisch af, oftewel in kleine stapjes, en beweeg zo langzaam maar zeker naar je grotere doel.
Ikzelf ben bijvoorbeeld afgelopen jaar begonnen met vegetarisch(er) te eten. Niet in één keer, maar in fases. Ik begon door eerst alleen overdag vleesvrij te eten. Daarna bouwde ik dat uit met eerst minimaal twee, toen drie, toen vier vegetarische avondmaaltijden per week. Ik ken ook mensen die hun vegetarische voornemen realiseerden door eerst geen ‘vierpotig vlees’ meer te eten, vervolgens geen ‘tweepotig vlees’ en uiteindelijk ook vismaaltijden af te schaffen.
Denken in kleine stapjes maakt het ook makkelijker om je Definitions of Done zo scherp mogelijk te formuleren. Geen vaagheden als ‘wat minder vlees’ of ‘vaker alcoholvrij’, maar concreet en smart. Wanneer ben je echt tevreden? Welk gedrag laat je concreet zien als je je goede voornemens realiseert?
Stap 3. Maak je voornemens gemakkelijk
Zijn je voornemens zichtbaar en aantrekkelijk geformuleerd, dan volgt de derde stap: maak het jezelf gemakkelijk. Want iets nieuws aanleren kost moeite. Streef je als gemeente naar een beter dak- en thuislozenbeleid, help dan eerst die ene zwerver. Met persoonlijke voornemens is dat niet anders. Als je een nieuw muziekinstrument wil leren bespelen, komt daar vanalles bij kijken. Andere instructies, vreemde handgrepen, anders luisteren, nieuw aanvoelen. Gewenning ontstaat pas als je nieuwe handelingen regelmatig kunt herhalen. Het maakt niet eens uit hoe lang je die handeling uitvoert, als je het maar frequent blijft doen.
Wil je meer stappen tellen? Begin dan met 5 minuten struinen door het huis voordat je achter je laptop duikt. Oefen met werkelijke acties in het hier & nu, in plaats van plannen maken voor later. (“Volgende week ga ik minstens vijf kilometer hardlopen.” Duh!) Wil je vanavond sporten in plaats van Netflixen? Trek dan nú alvast je sportschoenen aan. Wil je het opvouwen van de was minder lang uitstellen? Doe dan nú alvast even het ondergoed.
Stap 4. Maak je voornemens bevredigend
Natuurlijk kun je (op een weegschaal, met een stappenteller of via een KPI) zelf bijhouden of je lekker bezig bent met je voornemens. Maar is veel stimulerender, eerlijker én bevredigender als je ook anderen hierin betrekt. Jij bent de Product Owner van je eigen opgaven, dus betrek jouw stakeholders zo direct mogelijk bij je ‘transformatie’. In alle fases. Leg aan het begin uit wat je wilt bereiken. Vraag hoe jouw goede voornemens ook voor hen van waarde kan zijn. Geef aan wat je uit elke ‘sprint’ wilt halen en neem dat samen in ‘retrospectief’. Houd samen je nieuwe gewoonte bij. Tel samen hoe vaak achter elkaar je nieuwe gewoonte weet te handhaven. Help elkaar om de kortcyclische ‘keten’ niet te verbreken. En vooral, vier samen de successen én de miskleunen. Want hoe fijn je goede voornemens ook zijn, het proces daar naartoe is minstens zo waardevol. Veel succes!
