De definitie
De definitie van de scrum master zoals die op onze site staat beschreven is als volgt:
De scrum master fungeert als coach voor het ontwikkelteam en de Product Owner en laat ze optimaal presteren. Hij/zij zorgt voor overzicht, snelheid, reflectie en bewaakt het proces.
Maar wat betekent dat om als coach te fungeren om mensen optimaal te laten presteren?
Op een dag word je scrum master
In 2012 werkte ik als programmeur en het bedrijf waar ik net was komen werken wilden meer dingen ‘agile gaan aanpakken’. “Wat als jij dan scrum master wordt van ons team?” werd geopperd. Waarschijnlijk omdat ik projectmanagement ervaring had, dacht men dat ik deze klus wel zou kunnen klaren. Ik had wel eens van agile gehoord. Maar of dat identiek stond aan scrum of dat het wat anders was, wist ik toen nog niet. En wat was überhaupt scrum?
Tot die tijd was ik gewend om met lange termijnplanningen te werken en uitvoerige ontwerpdocumenten te schrijven. Pas wanneer we alles hadden uitgestippeld, gingen we aan de slag. Inmiddels had ik al wel geleerd hoe belangrijk het was om in contact te blijven met de klant. Als je echter alleen nog maar documenten hebt geschreven, hoe kan je dat dan toetsen met de klant of je op de goede weg bent. Ik snapte dat het anders moest en ook anders kon en ik ging aan de slag met scrum.
In eerste instantie dacht ik dat de rol van de scrum master in het verlengde lag van wat ik gewend was te doen als projectmanager. Ik hield de planning bij, controleerde de uren van mijn teamgenoten en checkte of alles nog binnen het afgesproken budget bleef en was daarbij ook nog accountmanager voor mijn klanten.
Bij de start van een nieuw project werd ik gevraagd om het scrum framework met de verschillende rollen en events uit te leggen, zodat iedereen met hetzelfde beeld zou starten. Ter voorbereiding, ben ik mij gaan verdiepen in de materie door boeken te lezen en het internet af te struinen naar interessante artikelen over scrum en de scrum master rol.
Ik was verkocht en wilde niet meer terug naar het oude. Dankzij de samenwerking met een ervaren Product Owner, leerde ik hoe belangrijk het is om na iedere cyclus te toetsen of je nog steeds met het meest waardevolle bezig bent. Sprint reviews waren een feestje, waarbij de eindgebruiker langs kwam om met ons aan de knoppen te zitten zodat hij het team direct feedback kon geven op wat ze de afgelopen twee weken hadden gemaakt.
Ik zag hoeveel het voor het team betekende om er inderdaad een feestje van te maken. Trots te zijn op wat je bereikt hebt en samen te zorgen voor een kwalitatief hoogwaardig product. Terugblikken tijdens de Retrospective op wat er goed en beter kon, leverde waardevolle gesprekken op. Ik zag het team groeien in de samenwerking, elkaars verschillen te respecteren en te benutten. Een groepje mensen die steeds dichter bij elkaar kwamen.
Maar wat doe je dan eigenlijk?
Wat mijn bijdrage hieraan was als scrum master vond ik altijd moeilijk te benoemen. Ik zorgde er voornamelijk voor dat de dingen soepel verliepen, en dat ging verder dan alleen maar de post-it voorraad bijhouden. Een aantal concrete voorbeelden van mijn werkzaamheden:
- checken of iedereen snapt wat het doel is van de komende Sprint
- met het team de beste manier vinden om het werk te visualiseren en inzicht te krijgen in de voortgang
- doorvragen tijdens de daily scrum wanneer het toch onhelder blijkt te zijn wat de bedoeling is
- zorgen dat men zich houdt aan de afgesproken tijdslimieten
- helpen het team tot gezamenlijke afspraken te komen die het werken met elkaar prettig maakt
- persoonlijk contact maken met teamgenoten door te vragen: hoe was je weekend?
Met mijn eigen gedrag probeerde ik het goede voorbeeld te geven in de hoop dat de rest ook zou volgen.
Dit werkte natuurlijk niet bij iedereen hetzelfde. En soms moest ik het over een andere boeg gooien, omdat ik bij iemand op weerstand stuitte. Weerstand komt echter altijd ergens vandaan en dat betekent dat je moet gaan onderzoeken wat daar precies achter zit. Dat betekende ook dat ik dingen moest uitproberen die buiten mijn eigen comfort-zone lagen. Uiteindelijk was ik zelf ook bezig met het empirisch proces, door te experimenteren, te leren van de uitkomst en mijn gedrag vervolgens weer aan te passen.
Ik leerde dat teams verschillende fases doorlopen, er komen nieuwe mensen bij of er gaan mensen weg. Of de focus van het product verandert plots doordat het team zich als het ware moet herijken om te snappen voor welke ambitie we bij elkaar zijn gekomen. Elke fase heeft wat anders nodig van een scrum master en hier zit hem wat mij betreft de uitdaging in deze rol. Er is niet één en dezelfde truc die je altijd en overal kunt toepassen. Je moet kunnen switchen tussen de verschillende facetten van de rol om te ontdekken hoe je het meest effectief voor de dag kan komen voor je team en je omgeving. Door dit ‘te doen’ breid je zodoende je ervaring steeds verder uit, zodat je bij een nieuwe fase of een nieuw team weer een bredere set hebt om uit te kiezen.
En nu?
Deze week startte ik als scrum master bij een nieuwe organisatie. Ik maakte kennis met mijn nieuwe team. Daar waar sommige teamleden je met open armen ontvangen, kijken anderen eerst de kat uit de boom. Je moet eerst nog even laten zien wie je bent en wat je komt doen. Dit is best eng en op dit soort momenten moet je kunnen vertrouwen op je ervaring en de bagage die je met je meebrengt. Zo snel mogelijk een persoonlijke connectie proberen te maken, werkt voor mij vaak het beste.
Wellicht had je verwacht dat dit een takenlijst zou zijn van items die horen bij de scrum master rol. Het is echter een persoonlijk verhaal geworden en ik verwacht ook dat iedere scrum master zijn/haar eigen zoektocht heeft naar de ideale invulling van deze rol. Inderdaad, je moet het scrum framework kennen en je coacht je team en de Product Owner hierin. Maar de toegevoegde waarde van de rol zit hem wat mij betreft in de persoonlijke draai die je eraan kunt geven.
Gebruikmakend van je kennis en ervaring weet je het team, de Product Owner en de organisatie elke dag beter te maken. Besef dat jij tegelijkertijd ook lerende bent in deze reis. Lukt het je om iedere dag je palet aan kennis en kunde van de scrum master rol uit te breiden en toe te passen op de huidige situatie?
Wil jij meer leren over scrum en de verschillende rollen, zoals scrum master, meld je dan aan voor de Agile Scrum Autumncourse die start op 13 november.
